Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (EBRD) Biləsuvar rayonunda 445 MVt gücündə “Biləsuvar Solar SPV” günəş elektrik stansiyasının işlənib hazırlanması, tikintisi və istismarı üçün 95 milyon ABŞ dolları məbləğində uzunmüddətli kredit ayırıb.
Layihənin ümumi dəyəri 383 milyon ABŞ dolları təşkil edir və onun reallaşdırılmasına bir sıra digər beynəlxalq maliyyə institutları da dəstək verəcək.
Layihə “Masdar”ın (BƏƏ) törəmə şirkəti – “Abu Dhabi Future Energy Company” tərəfindən həyata keçirilir. Yeni günəş stansiyası Azərbaycanda bərpa olunan enerjinin istehsal gücünü artıracaq və bu, qazla işləyən elektrik stansiyalarını əvəz etməyə və Paris Sazişinə uyğun olaraq karbon qazının azaldılması hədəflərinə nail olmağa kömək edəcək. CO2 emissiyalarında illik qənaətin 442 min tona çatması gözlənilir. Bu, ölkənin aşağı karbonlu iqtisadiyyata keçidində əsas rol oynayacaq və istilik enerjisindən asılılığı azaldacaq.
Ekoloji qiymətləndirmə layihənin su quşlarının biomüxtəlifliyi ərazilərinə ciddi təsir göstərməyəcəyini müəyyən edib. Sahənin tədqiqatları və yerli hakimiyyət orqanları təsdiq edib ki, ərazidə mədəni irs obyektləri aşkar edilməyib, lakin tikinti mərhələsi zamanı hər hansı gözlənilməz arxeoloji tapıntıların emalı üçün təsadüfi tapıntılar zamanı xəbərdarlıq proseduru müəyyən edilib.
“Günəş stansiyasını “Nəvahi” yarımstansiyasına birləşdirən 90 kilometrlik 330 kV-luq elektrik xətti iki əsas quş sahəsinin və mühüm miqrasiya dəhlizinin yaxınlığından keçir. Xəttin tikintisinə cavabdeh olan Azərbaycan hökuməti ekoloji cəhətdən həssas ərazilərdən yayınmaq və quşlar üçün riskləri minimuma endirmək üçün xəttin marşrutunu tənzimləmək də daxil olmaqla, Dünya Bankının Ekoloji və Sosial Standartlarına riayət etməli olacaq.
Layihə sahəsinə 1 454 hektar kənd təsərrüfatı sahəsi daxildir və bu torpaqlar layihənin həyata keçirilməsi üçün Energetika Nazirliyinə veriləcək. Ərazi əsasən qış mövsümündə heyvandarlıqla məşğul olanlar tərəfindən mal-qaranın otarılması üçün istifadə olunur. Layihə həssas hesab edilən 12 heyvandarlıq təsərrüfatının məcburi fiziki və iqtisadi yerdəyişməsinə səbəb olacaq. 3 təsərrüfat artıq təsirə məruz qalıb.
Köməkçi obyektlər üçün torpaq sahələrinin alınması ilə bağlı təsir, o cümlədən layihədən “Navahi” stansiyasına qədər 90 kilometrlik elektrik xətti (84 ev təsərrüfatına təsir edən) Azərbaycan hökuməti tərəfindən AZURE layihəsi üzrə saziş çərçivəsində Dünya Bankının tələblərinə uyğun olaraq tənzimlənəcək.
Məlumata görə, sosial-iqtisadi nəticələrin minimuma endirilməsi üçün elektrik xəttinin marşrutu korrektə ediləcək ki, bu da köçürülmənin qarşısını alacaq və əhalinin adi həyat tərzinin pozulmasını azaldacaq. Dünya Bankının standartlarına uyğun olaraq qalıq risklərin azaldılması üçün xüsusi plan hazırlanacaq.
