“Türkiyənin kiber qalası” olaraq xarakterizə edilən Milli Kiber İnsidentlərə Müdaxilə Mərkəzi (USOM) ölkənin kibertəhlükəsizlik sipərini mütəxəssis heyəti ilə gücləndirmək üçün addımlar atacaq.
2013-cü ildən İnformasiya Texnologiyaları və Rabitə İdarəsinin (BTQ) nəzdində fəaliyyət göstərən USOM-un işi rəqəmsal dünyada təhlükəsizlik baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir.
Bu kontekstdə mərkəz mühüm infrastrukturların təhlükəsizliyi, şəxsi məlumatların qorunması, milli müdafiə qabiliyyətinin artırılması və rəqəmsal iqtisadiyyatın genişləndirilməsi kimi mövzularda çoxşaxəli araşdırmalar aparır.
BTQ-nin bu sahədəki səyləri Türkiyənin kibertəhlükəsizliklə bağlı mövqeyini gücləndirməyə yönəlmiş strateji çərçivəni təmsil edir.
Mümkün zəifliklərin qarşısı alınır
Bu səylə işini davam etdirən USOM, ölkənin kibertəhlükəsizlik sahəsində mümkün zəifliklərin qarşısını alır.
USOM daxilində keçən il 2 min 205 olan Kiber Hadisələrə Müdaxilə Qruplarının (BƏZİ) sayının bu ilin sonuna qədər 2 min 300-ə çatacağı gözlənilir. Gələn il komanda sayının 2 min 310-a çatdırılması hədəflənir.
Keçən il 7 min 465 olan mütəxəssis personal sayının bu ilin sonunda 8 min 300-ə çatması gözlənildiyi halda, gələn il 8 min 350-yə çatdırılması hədəflənir.
17 milyon IP ünvanı dərhal skan edilir
17 milyon IP ünvanı mərkəz tərəfindən kibertəhlükəsizlik zəiflikləri üçün daim skan edilir. Hər gün 422 böyük hücum və 11 milyon zərərli giriş sorğusu bloklanır. Bu çərçivədə keçən il 140 min böyük hücumun qarşısı alınıb.
USOM-un bu il açıqladığı 104 min 708 zərərli linkin sayının gələn il 85 minə qədər azalacağı proqnozlaşdırılır.
Mərkəzdən əlavə Türk Telekom, Turkcell və Vodafone kimi operatorlarla kibermüdafiə sahəsində əməkdaşlıq edilir.
USOM-un kiber potensialın gücləndirilməsi çərçivəsində həyata keçirilən təlimlər, yarışlar və təlimlər vasitəsilə kiber insidentlərə hazırlıq səviyyəsi artırılır. Texnoloji tədbirlərlə kiber insidentlərin sürətli aşkarlanması və erkən müdaxilə imkanları inkişaf etdirilir. Təhdid kəşfiyyatı və kibertəhlükəsizlik kəşfiyyatının əldə edilməsi və istehsalı, milli və beynəlxalq maraqlı tərəflərlə ikitərəfli məlumat mübadiləsi və koordinasiya fəaliyyətləri həyata keçirilir. Tənzimləmə, yoxlama, monitorinq və zəifliklərin skan edilməsi kritik infrastrukturları qorumaq üçün həyata keçirilir.
Kibertəhlükə kəşfiyyatının əldə edilməsi, istehsalı və paylaşılması ilə bağlı milli və beynəlxalq maraqlı tərəflərlə koordinasiyanı təmin edərək sürətli aşkarlama və erkən müdaxilə ilə mübarizənin davam etdirilməsi prioritetlər sırasındadır. Milli kibertəhlükəsizliyi təmin etmək üçün tənzimləmə və nəzarət də fəaliyyət siyahısına daxildir.
Kiber təhlükəsizlik qalxanları
Bu araşdırmalarla yanaşı, zərərli məzmunun qarşısını almaq üçün layihələr də hazırlanır.
Araşdırmalar çərçivəsində tamamilə korporativ daxili resurslarla hazırlanmış yerli və milli AVCI, AZAD, KASIRGA, ATMACA layihələri milli kibertəhlükəsizliyə mühüm töhfələr verir.
AVCI zərərli proqramla yoluxmuş sistemləri aşkar edir.
AZAD süni intellektdən istifadə edərək vətəndaşları hədəf alan fişinq ünvanlarını onlar aktivləşən kimi aşkar edib bloklamaq üzərində işləyir.
KASIRGA ictimai qurumlar və kritik infrastrukturlar da daxil olmaqla, internetə açıq ölkənin resurslarında zəiflikləri skan edərək xidmətin davamlılığını təmin edir.
ATMACA ilə yüzlərlə zəiflik riskinin qarşısı proaktiv şəkildə alınır.
Bu layihələrlə yanaşı, kibertəhlükəsizlik sahəsində ekspertlər hazırlanır. İnsan resurslarının inkişaf etdirilməsi məqsədilə həyata keçirilən FETİH Layihəsi çərçivəsində yaradılan tətbiqi kibertəhlükəsizlik təlim laboratoriyası iştirakçılara real dünya ssenarilərində kibertəhlükəsizlik testləri keçirmək və bacarıqlarını artırmaq imkanı təqdim edir.
